Książki

Biblioteka I.J. Paderewskiego liczy ponad 4 tysiące egzemplarzy książek. W zbiorze tym najliczniej reprezentowany jest dział literatury pięknej, w tym – XIX-wieczne edycje dzieł J.W. Goethego, F. Schillera, V. Hugo, Ch. Baudelaire'a (w językach oryginalnych), edycje dzieł zebranych J. Kochanowskiego, polskich wieszczów narodowych – A. Mickiewicza i J. Słowackiego, a także – utwory S. Przybyszewskiego, S. Wyspiańskiego i in. Niewielką część tego działu stanowi literatura dziecięca i młodzieżowa, m.in. piękne edycje dzieł C. Collodiego i J.M. Barrie oraz popularna literatura rozrywkowa – romanse, powieści awanturnicze i kryminały, m.in. autorstwa A. Christie. Jednak największą ozdobą kolekcji jest zbiór ponad 150 tomików literatury angielskiej – dar angielskiego przyjaciela artysty, magnata prasowego Alfreda Harmswortha (lorda Northcliffe'a). Obejmuje on m.in. dzieła W. Shakespeare'a, W.M. Thackeray'a, Ch. Dickensa, G. Eliot, J. Ruskina, W. Morrisa, O. Wilde'a, R. Kiplinga, a także – J. Austen i Ch. Brontë.

Przykłady exlibrisów z biblioteki I.J. Paderewskiego

Ważne miejsce w księgozbiorze Paderewskiego zajmują prace o tematyce historycznej. Liczne publikacje na temat dziejów poszczególnych krajów, m.in. wielotomowe publikacje poświęcone historii Francji i historii Rewolucji Francuskiej, monografie wychodźstwa polskiego, czy wreszcie obszerna grupa prac poświęconych dowódcom wojskowym i czołowym postaciom świata polityki stanowią świadectwo historyczno-politycznych zainteresowań wybitnego pianisty i męża stanu.

W kolekcji Paderewskiego nie mogło zabraknąć książek o tematyce muzycznej, jednak dział ten jest stosunkowo skromny. Mało prawdopodobne wydaje się, by Paderewski nie gromadził tego typu literatury, zatem można  przypuszczać, że do Polski trafiła jedynie część dawnej domowej kolekcji artysty. Niemniej jednak i w tej niewielkiej części kolekcji znaleźć można kilka cennych publikacji, m.in. drugie wydanie Dictionnaire de musique Jeana-Jacquesa Rousseau z 1768 r., czy pierwodruk Słownika muzyków polskich Wojciecha (Alberta) Sowińskiego, wydany w 1874 r. w Paryżu. Dział muzyczny reprezentują także liczne monografie Chopina, Beethovena, Wagnera i in., a także kilka biografii samego Paderewskiego, wydanych  jeszcze za życia artysty.

W księgozbiorze Paderewskiego można wyodrębnić także grupę prac z zakresu filozofii, teologii i duchowości autorstwa m.in. E. Renana, G. Frommela, prac o tematyce geograficznej (przewodniki, relacje z podróży i atlasy geograficzne), z zakresu historii sztuki (albumy, katalogi wystaw) oraz herbarze szlachty polskiej. Warto również wspomnieć o niemałej liczbie słowników (m.in. słowniki języka polskiego, słowniki w różnych wariantach językowych – z francuskim, rosyjskim, niemieckim, angielskim, włoskim, hiszpańskim, łacińskim oraz chińskim), kompendiów gramatycznych (języka polskiego, francuskiego, angielskiego, włoskiego, hebrajskiego, greckiego); dział ten uzupełniają prace z zakresu krasomówstwa oraz tzw. rozmówki (polsko-rosyjskie, angielsko-hiszpańskie, czy francusko-niemieckie).

W kolekcji Paderewskiego wyodrębnić należy także niewielki dział czasopism. W jego skład wchodzą periodyki polskie (m.in. Wierchy, Muzyka, Kwartalnik Muzyczny, Gazeta Rolnicza), amerykańskie (m.in. Foreign Affairs, The National Geographic Magazine), angielskie (The Anglo-Saxon Reviev), francuskie (m.in. Revue des science politiques, La Pologne, Le monde musical).

Znaczną część księgozbioru Paderewskiego stanowią książki ofiarowane artyście lub jego bliskim. Liczne egzemplarze są opatrzone odręcznymi dedykacjami autorów, bądź innych ofiarodawców, nierzadko – znaczących przedstawicieli świata sztuki, polityki i biznesu. Wśród nich znajdują się m.in. Henryk Sienkiewicz, kompozytor Mieczysław Karłowicz, Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Władysław Sikorski, a także – Eva Curie, Jaques Dalcroze, Andrew Carnegie, Carine Robinson Roosevelt (siotra Theodore'a Roosevelta) i in. Dedykacje te stanowią swoiste świadectwo epoki, dowód kontaktów sławnego wirtuoza z mniej lub bardziej znanymi artystami, politykami, czy naukowcami.

1 /image/image_gallery?uuid=${fileEntry.getUuid()}&groupId=37090005 0 0 Dedykacja Józefa Piłsudskiego w albumie pt. Litwa z fotografiami Jana Bułhaka. 2 $prev
2 /image/image_gallery?uuid=${fileEntry.getUuid()}&groupId=37090005 0 0 Roman Dmowski, La question polonaise, Paris 1909 [sygn. Pad.1508]. 3 1
3 /image/image_gallery?uuid=${fileEntry.getUuid()}&groupId=37090005 0 0 Władysław Sikorski, Nad Wisłą i Wkrą: Studjum z polsko-rosyjskiej wojny 1920 roku, Lwów-Warszawa-Kraków, 1908 [sygn. Pad.1559]. 4 2
4 /image/image_gallery?uuid=${fileEntry.getUuid()}&groupId=37090005 0 0 Gabriel Hanotaux, La bataille de la Marne, Paris 1922 [sygn. Pad.1205/1]. 5 3
5 /image/image_gallery?uuid=${fileEntry.getUuid()}&groupId=37090005 0 0 Mieczysław Karłowicz, Niewydane dotychczas pamiątki po Chopinie, Warszawa 1904 [sygn. Pad.304]. 6 4
6 /image/image_gallery?uuid=${fileEntry.getUuid()}&groupId=37090005 0 0 Adolf Chybiński, Materiały do dziejów król. kapeli Rorantystów na Wawelu, cz. 1, 1540-1624, Kraków 1910 [sygn. Pad.342]. 7 5
7 /image/image_gallery?uuid=${fileEntry.getUuid()}&groupId=37090005 0 0 Zdzisław Jachimecki, Frédéric Chopin et son œuvre, Paris 1930 [sygn. Pad.320]. 8 6
8 /image/image_gallery?uuid=${fileEntry.getUuid()}&groupId=37090005 0 0 Édouard Ganche, La Pologne et Frédéric Chopin: les oeuvres héroïques et nationales : avec un médaillon inédit, Paris 1917 [sygn. Pad.433]. 9 7
9 /image/image_gallery?uuid=${fileEntry.getUuid()}&groupId=37090005 0 0 Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy, Warszawa 1912 [sygn. Pad.1880]. 10 8
10 /image/image_gallery?uuid=${fileEntry.getUuid()}&groupId=37090005 0 0 Emile Jaques-Dalcroze, Le Cœur chante: sensations d'un musicien, Genève [ca 1902] [sygn. Pad.489]. 11 9
11 /image/image_gallery?uuid=${fileEntry.getUuid()}&groupId=37090005 0 0 Eva Curie, Madame Curie, Paris 1938 [sygn. Pad.3280]. 12 10
12 /image/image_gallery?uuid=${fileEntry.getUuid()}&groupId=37090005 0 0 Catulle Mendès, Les Charmes, Paris 1904 [sygn. Pad.2400]. 13 11